راهنمای کامل عیار طلا: انواع، ویژگی‌ها و نحوه تشخیص

در دنیای جواهرات و صنعت طلا، یکی از عوامل کلیدی که تعیین‌کننده‌ی قیمت و کیفیت طلا است، عیار طلا می‌باشد. عیار طلا به میزان خلوص طلا در آلیاژ اشاره دارد. به عبارت ساده، عیار طلا نشان می‌دهد که چه مقدار از طلا در یک قطعه خاص وجود دارد و این عامل تاثیر زیادی بر قیمت و کاربرد آن دارد. در این مقاله، انواع مختلف عیار طلا، ویژگی‌های هرکدام، نحوه تشخیص عیار طلا، و کاربردهای مختلف آن‌ها بررسی می‌شود.

عیار طلا چیست؟

عیار طلا به درصد طلای خالص موجود در آلیاژ طلا اشاره دارد. طلا به‌طور طبیعی نرم است و برای استفاده در جواهرات و اشیای دیگر، معمولا با فلزات دیگری مانند نقره، مس و روی ترکیب می‌شود تا مقاومت آن افزایش یابد. به‌ عنوان‌ مثال، طلا با عیار ۲۴ به‌عنوان طلا خالص شناخته می‌شود، در حالی که طلا با عیار پایین‌تر، مانند ۱۸ عیار یا ۱۴ عیار، دارای درصد کمتری از طلا و درصدی از آلیاژهای دیگر است.

انواع عیار طلا

عیار ۲۴ (طلا خالص)

طلا با عیار ۲۴ یا به‌عبارت‌دیگر، طلا ۱۰۰٪ خالص، به‌طورکلی بالاترین درجه خلوص را دارد. این طلا معمولا برای تولید شمش‌های طلا و سکه‌های طلا استفاده می‌شود، چراکه به‌راحتی قابل ذوب است و هیچگونه ناخالصی ندارد. این نوع طلا در کشورهای مختلف در سکه‌های طلا و شمش‌های سرمایه‌گذاری به‌طور گسترده استفاده می‌شود.

عیار ۲۲ (طلا ۹۱۶)

طلا با عیار ۲۲ دارای ۹۱.۶٪ طلای خالص است و ۸.۴٪ باقی‌مانده معمولا از آلیاژهایی مانند نقره و مس تشکیل می‌شود. این نوع طلا در جواهرات و زیورآلات به‌ویژه در کشورهای آسیایی محبوب است. طلا با عیار ۲۲ دوام بالاتری نسبت به طلا ۲۴ دارد و در ساخت جواهرات با استحکام بالا به کار می‌رود.

عیار ۱۸ (طلا ۷۵۰)

طلا با عیار ۱۸ دارای ۷۵٪ طلای خالص است و ۲۵٪ دیگر آلیاژهایی مانند نقره، مس یا روی دارد. این نوع طلا معمولاً برای ساخت جواهرات به‌ویژه در جواهرسازی‌های غربی استفاده می‌شود. طلا با عیار ۱۸، علاوه بر کیفیت مناسب، مقاومت خوبی در برابر خش و آسیب دارد.

عیار ۱۴ (طلا ۵۸۵)

طلا با عیار ۱۴ دارای ۵۸.۵٪ طلای خالص است و ۴۱.۵٪ باقی‌مانده شامل آلیاژهای مختلف است. این نوع طلا معمولا در جواهرات ارزان‌قیمت و همچنین در برخی از جواهرات روزمره که نیاز به مقاومت بیشتری دارند، استفاده می‌شود.

عیار ۱۲ (طلا ۵۰۰)

طلا با عیار ۱۲ دارای ۵۰٪ طلای خالص است و ۵۰٪ باقی‌مانده معمولا شامل فلزات دیگری است که می‌تواند قیمت نهایی را کاهش دهد. این نوع طلا بیشتر در قطعات صنعتی و جواهرات ارزان‌قیمت استفاده می‌شود.

طلای ۱۰ عیار

در ساخت طلاهایی با عیار ۱۰ تنها ۴۱.۷ درصد طلا و ۵۸.۳ درصد فلزات دیگر استفاده می‌شود. تا قبل از سال ۲۰۱۸ میلادی عیار ۱۰ پایین‌ترین عیار مجاز در آمریکا به حساب می‌آمد اما با تغییر قوانین اکنون طلای ۱ عیار نیز در این کشور مجاز است.

طلای ۸ عیار

طلای ۸ عیار پایین‌ترین عیار مجاز در آلمان بعد از سال ۱۸۸۴ میلادی است. همچنین در کشورهای دانمارک، یونان و مکزیک نیز طلاهایی با عیار کمتر از ۸ عیار مجاز نیستند. این نوع طلا از ۳۳.۳۳ درصد طلا و 66.67 درصد فلزات دیگر تشکیل می‌شود.

 ویژگی‌های طلا بر اساس عیار

• خلوص طلا و رنگ آن

طلاهای با عیار بالاتر مانند ۲۴ عیار یا ۲۲ عیار معمولا رنگ زرد بیشتری دارند و بیشتر به‌عنوان طلاهای خالص شناخته می‌شوند. طلاهای با عیار پایین‌تر معمولا رنگ کمرنگ‌تری دارند.

• مقاومت در برابر خش و آسیب

طلاهای با عیار پایین‌تر مانند ۱۴ عیار و ۱۲ عیار به‌دلیل وجود آلیاژهای بیشتر، مقاومت بیشتری در برابر خش و آسیب دارند. ازاین‌رو، طلاهای با عیار پایین‌تر برای استفاده در جواهرات روزمره مناسب‌تر هستند.

• قیمت و ارزش

طلاهای با عیار بالا معمولا گران‌تر از طلاهای با عیار پایین هستند. قیمت طلا بر اساس درصد خلوص آن تغییر می‌کند و برای خرید سکه‌های طلا یا شمش طلا، معمولا از طلاهای ۲۴ عیار استفاده می‌شود.

نحوه تشخیص عیار طلا

تست با استفاده از دستگاه‌های عیارسنج

یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای تشخیص عیار طلا، استفاده از دستگاه‌های عیارسنج است. این دستگاه‌ها با استفاده از فناوری‌هایی مانند مغناطیس یا طیف‌سنجی به‌طور دقیق درصد طلای خالص را در یک قطعه طلا اندازه‌گیری می‌کنند.

تست شیمیایی

در این روش، از مواد شیمیایی خاص برای بررسی خلوص طلا استفاده می‌شود. این تست می‌تواند درصد طلای خالص را دقیقاً مشخص کند و معمولاً در آزمایشگاه‌ها انجام می‌شود.

تست با استفاده از سنگ و اسید

در این روش، قطعه طلا روی یک سنگ مخصوص کشیده می‌شود و سپس با استفاده از اسید‌های مختلف مانند اسید نیتریک بررسی می‌شود. این روش به‌طور سریع و ساده‌ای می‌تواند عیار طلا را مشخص کند.

تست آهنربا

طلا به‌طور طبیعی خاصیت مغناطیسی ندارد. در این روش، اگر طلا به آهنربا جذب شود، نشان‌دهنده وجود آلیاژهای غیرطلا است. این روش برای تشخیص تقلب در طلاهای با عیار پایین کاربرد دارد.

روش‌های خانگی برای تشخیص عیار طلا

تشخیص عیار طلا در خانه ممکن است به تجهیزات پیشرفته نیاز نداشته باشد، اما این روش‌ها همیشه دقیق نیستند. با استفاده از روش‌های زیر می‌توانید بررسی اولیه‌ای از طلا انجام دهید:

1.بررسی کد حک‌شده

ساده‌ترین راه برای تشخیص عیار طلا، بررسی مهر یا عدد حک‌شده بر روی آن است. این کدها معمولاً نشان‌دهنده‌ی عیار طلا هستند:

• ۷۵۰ برای ۱۸ عیار
• ۹۹۹ برای ۲۴ عیار
  با این حال، باید به این نکته توجه داشت که کدهای تقلبی نیز وجود دارند که ممکن است بر روی طلا حک شوند. بنابراین بررسی اعتبار و اصالت این کدها ضروری است.

2.تست آهنربا

طلا خاصیت مغناطیسی ندارد. بنابراین اگر قطعه‌ای به آهنربا بچسبد، احتمالاً بدل است. البته این روش صددرصدی نیست، زیرا برخی از آلیاژهای غیرمغناطیسی نیز وجود دارند که ممکن است به آهنربا جذب نشوند.

3.تست با سرامیک بدون لعاب

یک روش دیگر برای تشخیص طلا، استفاده از سطح سرامیکی بدون لعاب است. در این روش، طلا را روی سطح سرامیکی می‌کشید. اگر ردی طلایی بر جای بماند، نشان‌دهنده‌ی این است که طلا اصل است. در حالی که اگر رد سیاه یا خاکستری باقی بماند، احتمالاً قطعه بدل است.

4.تست صدا

هنگامی که طلا را به یک سطح سخت می‌زنید، صدای خاص و زیری ایجاد می‌کند. این صدا در طلاهای اصل شنیده می‌شود. اما در فلزات بدل، معمولاً صدای بم یا کدری تولید می‌شود که نشان‌دهنده‌ی ناخالصی در قطعه است.

5.تست تراش

این روش نیاز به سوهان کوچک دارد. با کشیدن سوهان روی سطح طلا می‌توانید به رنگ زیرین آن پی ببرید. اگر رنگ زیر سطح تغییر کند یا لایه دیگری نمایان شود، نشان‌دهنده‌ی این است که احتمالاً قطعه بدل است و فقط پوشش طلا بر روی آن قرار دارد.

6.تشخیص طلا با حرارت

طلا در برابر حرارت تغییر رنگ نمی‌دهد، ذوب نمی‌شود یا سیاه نمی‌گردد. اما فلزات بدل معمولاً پس از حرارت دیدن، تغییر رنگ می‌دهند یا دود می‌کنند. برای بررسی دقیق‌تر، باید بدانید که دمای ذوب طلا حدود ۱۰۶۴ درجه سانتی‌گراد است. بنابراین، اگر قطعه تغییر شکل یا رنگ دهد، احتمالاً طلا نیست.

جدول مقایسه انواع عیار طلا

جمع‌بندی

عیار طلا یک ویژگی اساسی در تعیین کیفیت و قیمت طلا است. شناخت انواع عیار طلا، ویژگی‌ها و نحوه تشخیص آن می‌تواند به شما کمک کند تا در خرید و فروش طلا تصمیمات بهتری بگیرید. همچنین، استفاده از روش‌های مختلف مانند تست شیمیایی، دستگاه‌های عیارسنج و تست با سنگ و اسید می‌تواند شما را در تشخیص عیار دقیق طلا یاری کند.

سوالات متداول

1.چگونه می‌توانم عیار طلا را تشخیص دهم؟

برای تشخیص عیار طلا، می‌توانید از تست‌های شیمیایی، دستگاه‌های عیارسنج، یا حتی روش‌های ساده‌تری مانند تست با سنگ و اسید استفاده کنید.

2.آیا طلاهای با عیار بالا گران‌تر از طلاهای با عیار پایین هستند؟

بله، طلاهای با عیار بالا معمولاً گران‌تر هستند زیرا میزان طلای خالص در آن‌ها بیشتر است.

3.آیا طلاهای با عیار پایین‌تر مقاومت بیشتری دارند؟

بله، طلاهای با عیار پایین‌تر به دلیل وجود آلیاژهای دیگر، مقاومت بیشتری در برابر خش و آسیب دارند.

4.چه تفاوتی بین طلا ۲۴ عیار و ۱۸ عیار وجود دارد؟

طلا ۲۴ عیار خالص‌تر است و برای سکه‌ها و شمش‌ها استفاده می‌شود، در حالی که طلا ۱۸ عیار برای جواهرات و زیورآلات مناسب‌تر است.